အိန္ဒိယဈေးကွက်တွင် ကြက်သွန်နီနှင့် ပဲပုတ်ဈေးနှုန်းများ ဆက်လက်ကျဆင်းနေချိန်တွင် ကုန်သည်များနှင့် တောင်သူလယ်သမားအသင်းအဖွဲ့များက ကြက်သွန်နီအပေါ် ပို့ကုန်ခွန်လျှော့ချပေးရန်နှင့် ပဲပုပ်ဆီထုတ်ယူရာတွင် ရရှိသည့်ပဲပုတ်ကြိတ်ဖတ်တင်ပို့မှုများကို ဆွဲဆောင်မှုမက်လုံးများဖြင့် ဆောင်ရွက်ပေးရန် အစိုးရကိုဖိအားပေးတောင်းဆိုလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ပဲပုတ်ဈေးကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေရန်အတွက် ဟင်းချက်ဆီများတင်သွင်းမှုအပေါ် တင်သွင်းခွန် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးတိုးမြှင့်ခဲ့သော်လည်း ပဲပုတ်ဈေးနှုန်းများသည် ယခုအခါအစိုးရ၏ အနိမ့်ဆုံးပံ့ပိုးသတ်မှတ်ဈေးနှုန်း(MSP)အောက်တွင်သာရှိသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

မဟာရက်ရ်ထရာပြည်နယ်ရှိ ပဲပုပ်စိုက်ပျိုးရေးသမားများသည် ဈေးနှုန်းများကျဆင်းမှုကြောင့် လက်ရှိတွင် အရှုံးနှင့်ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း၊ ပြောင်းနှင့် စပါးမှ အီသနောထုတ်လုပ်ရန် ခွင့်ပြုချက်ကြောင့် ဆီကြိတ်ဖတ်(de-oiled cake-DOC)တန်ချိန် ၂၀ ကို ထပ်မံထုတ်လုပ်မှုဖြစ်စေခဲ့ရာ ပဲပုတ်ဆီကြိတ်ဖတ်ဈေးနှုန်းများ ပိုမိုကျဆင်းမှုကိုဖြစ်ပေါ်စေကြောင်း  မဟာရက်ရ်ထရာပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် Devendra Fadanvis က မတ်လ ၁၂ ရက် ရက်စွဲဖြင့် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးထံ စာတစ်စောင်ပေးပို့ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။ မဟာရက်ရှထရာအစိုးရသည် ပဲပုတ်ဆီကြိတ်ဖတ်များတင်ပို့မှုအတွက် အစိုးရ၏အစီအစဉ်ဖြင့် အထောက်အပံ့များစီစဉ်‌ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိကြောင်းလည်း သိရှိရသည်။ ပို့ကုန်မြှင့်တင်ရေးထောက်ပံ့ကြေးများသည် ပဲပုတ်တောင်သူများအတွက် သက်သာရာရစေကြောင်း  မဟာရက်ရ်ထရာပြည်နယ် စိုက်ပျိုးရေးစျေးနှုန်းကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ Pasha Patel က ပြောကြားထားသည်။

ဆီကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်သူများအသင်း(Solvent Extractors' Association-SEA)၏အချက်အလက်များအရ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလအတွက် ဆီကြိတ်ဖတ်တင်ပို့မှုစုစုပေါင်းသည် တန်ချိန် ၃ ဒသမ ၃ သိန်းသာရှိပြီး လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ကထက် ၃၆% ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

SEA ၏အချက်အလက်များအရ ဘဏ္ဍာနှစ်၏ပထမငါးလတွင် ပဲပုတ်ဆီကြိတ်ဖတ်တင်ပို့မှုမှာ ၂၃ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့ပြီး တန်ချိန် ၁၃ ဒသမ ၄၇ သိန်းသာရှိကြောင်းသိရှိရသည်။ သို့သော်လည်း ပဲပုတ်စိုက်တောင်သူအများစုသည် ၎င်းတို့၏ထွက်ကုန်များကို ရောင်းချပြီးဖြစ်ကြောင်း ကုန်သည်များနှင့် တောင်သူအချို့၏ပြောကြားချက်အရ သိရှိရသည်။

ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးသူများနှင့် တင်ပို့ရောင်းချသူများက မိုးနှောင်းကာလတွင် ကြက်သွန်နီစိုက်ဧက ၂၆ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ဆောင်းရာသီတွင် ကြက်သွန်နီစိုက်ဧက ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် တိုးမြင့်စိုက်ပျိုးထားရှိမှုအား ဗဟိုအစိုးရနှင့် ပြည်နယ်အစိုးရများကို သတိပေးထားကြောင်း သိရှိရသည်။

ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်များ၏ခန့်မှန်းချက်များအရ ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ် ပထမကိုးလအတွင်း အိန္ဒိယ၏ ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုသည် ၂၀၂၂-၂၃ ခုနှစ် အလားတူကာလနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅၂% နီးပါး လျော့နည်းကျဆင်းလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

သိုဖြစ်ပါ၍ အိန္ဒိယတွင် ပဲပုတ်ဆီကြိတ်ဖတ်များတင်ပို့မှုမြှင့်တင်နိုင်ရေးအတွက် အစိုးရက အထောက်အပံ့များစီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ရေးနှင့်ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုမြှင့်တင်ရေးအတွက် ပို့ကုန်အခွန်လျှော့ချပေးရေး တောင်သူများက တောင်းဆိုလျက်ရှိမှုအခြေအနေအား သိရှိနိုင်ရေး တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

Source: Onion and soyabean farmers demand measures to boost exports, The Economic Times, 19 March, 2025.

(မျိုးမြင့်မောင်၊ စီးပွားရေးသံမှူး၊ နယူးဒေလီမြို့)